शिष्यवृत्ती परीक्षा इ. ४ थी व इ. ७ वी एप्रिल २०२६ रजिस्ट्रेशन

दि. २८/०२/२०२६ नंतर कोणत्याही परिस्थितीत ऑनलाईन अथवा ऑफलाईन पध्दतीने आवेदनपत्र भरता येणार नाही, याची सर्वानी गांभीर्याने नोंद घ्यावी.

२) शिष्यवृत्ती परीक्षेचे स्वरूप :-

• प्राथमिक शिष्यवृत्ती परीक्षा व उच्च प्राथमिक शिष्यवृत्ती परीक्षेच्या दोन्ही प्रश्नपत्रिकेतील सर्व प्रश्न वस्तुनिष्ठ व बहुपर्यायी स्वरुपाचे असतील.
• प्रत्येक पेपरसाठी A, B, C, D संचाच्या प्रश्नपत्रिका देण्यात येतील.
• प्राथमिक शिष्यवृत्ती परीक्षा (इ. ४ थी) व उच्च प्राथमिक शिष्यवृत्ती परीक्षा (इ. ७ वी) या दोन्ही परीक्षांसाठी उत्तरांच्या पर्यायांपैकी एकच पर्याय अचूक असेल.

३) शिष्यवृत्ती परीक्षेसाठी पात्रता :-

1. विद्यार्थी हा महाराष्ट्राचा रहिवासी असावा.
2. विद्याथी शासनमान्य शासकीय अनुदानित विनाअनुदानित कायम विनाअनुदानित/स्वयं अर्थसहाय्यित शाळेत इ. ४ थी किया इ. ७ वी मध्ये शिकत असावा.

४) परीक्षेचे माध्यम :-

प्राथमिक शिष्यवृत्ती परीक्षा (इ. ४ थी) व उच्च प्राथमिक शिष्यवृत्ती परीक्षा (इ. ७ वी) साठी ऑनलाईन आवेदनपत्रात सेमी इंग्रजी हा पर्याय नोंदविणाऱ्या विद्यार्थ्यांना परीक्षेच्या वेळी पेपर १ मधील गणित या विषयाची व पेपर २ मधील बुध्दिमत्ता चाचणी या विषयाची प्रश्नपत्रिका मूळ माध्यम व इंग्रजी माध्यम अशा दोन्ही माध्यमातून देण्यात येईल. त्यामुळे ऑनलाईन आवेदनपत्रातील परीक्षेचे माध्यम निवडताना दक्षता घ्यावी.

५) वयोमर्यादा :-

५.१. या परीक्षेस प्रविष्ट होणाऱ्या विद्यार्थ्यांचे वय दि. ०१ जून, २०२५ रोजी खाली दर्शविलेल्या तक्त्यातील वयापेक्षा जास्त नसावे.

५.२ आवेदनपत्रात विद्यार्थ्यांची जन्मतारीख चुकीची नोंदविल्याने विद्यार्थी गुणवत्ताधारक असूनही केवळ सदर चुकीमुळे शिष्यवृत्तीपासून वंचित राहू शकतो. त्यामुळे मुख्याध्यापकांनी स्वतः शाळेच्या जनरल रजिस्टर / दाखलखारीज रजिस्टरवरून खात्री करुनच जन्मतारीख अचूकपणे नोंदविणे आवश्यक आहे.

५.३ चुकीची जन्मतारीख नोंदवून विद्यार्थ्यांची आवेदनपत्रे भरल्यास संबंधित मुख्याध्यापकांविरुध्द शिस्तभंगाची कारवाई प्रस्तावित करण्यात येईल.

५.४ अस्तित्वात नसलेली जन्मतारीख रजिस्टरमध्ये नोंदविलेली असल्यास (उदा. ३१ एप्रिल) तो ऑनलाईन आवेदनपत्रात न नोंदवता योग्य त्या कार्यपध्दतीनुसार दुरुस्त करून त्यानंतरच आवेदनपत्रात नोंदवावी.

५.५ उपरोक्त तक्त्यात नमूद केलेल्या वयोमर्यादपेक्षा जास्त वय असलेल्या कोणत्याही विद्यार्थ्यांची ऑनलाईन आवेदनपत्रे भरल्यास स्क्रीनवर 'विद्यार्थ्यांचे वय विहित कमाल वयोमवदिपेक्षा जास्त आहे. तरीही विद्यार्थ्यास परीक्षेस प्रविष्ठ होता येईल परंतु त्यास शिष्यवृत्तीचा लाभ मिळणार नाही.' असा संदेश दिसेल. अशा विद्यार्थ्यांना केवळ परीक्षेस प्रवेश मिळेल परंतु त्या विद्यार्थ्यांना गुणवत्ता यादीत स्थान मिळणार नाही, याची नोंद घ्यावी. तसेच सदर वाव संबंधित विद्यार्थी व पालक यांच्याही निदर्शनास आणून द्यावी.

६) परीक्षा शुल्क :-

६.२ महाराष्ट्र शासनाचा अभ्यासक्रम राबविणाऱ्या (MSCERT) शाळेतील SC, ST, VJ-A, NT-B, NT-C, NT-D या मागास प्रवर्गातील विद्यार्थ्यांना परीक्षा शुल्कामध्ये सवलत देण्यात आलेली असून, ही सवलत CBSE, ICSE व इतर अभ्यासक्रमांच्या शाळातील मागासवर्गीय विद्यार्थ्यांना लागू नाही.

६.३ सर्व अभ्यासक्रमांच्या शाळेतील दिव्यांग विद्यार्थ्यांसाठी सुध्दा परीक्षा शुल्कामध्ये सवलत देण्यात आलेली आहे.

६.४ उर्वरित SBC, OBC, OPEN या प्रवर्गातील विद्यार्थ्यांना पूर्ण शुल्क भरावे लागेल.

७) शुल्क भरण्याची पध्दत :-

७.१ शाळांसाठी सूचना: उपरोक्त शुल्कानुसार शाळांनी सर्व विद्याथ्यांचे होणारे एकूण शुल्क ऑनलाइन पेमेंट या पर्यायाची निवड करुन इयत्तानिहाय (इ. ४ थी व इ. ७ वी) स्वतंत्रपणे शक्यतो एकाचवेळी भराव

७.२ जि. प. संसफंड / मनपा निधीतून शुल्क भरणाऱ्या शाळांसाठी सूचना ज्या जिल्ह्यांमध्ये परीक्षार्थ्यांच्या शुल्काची रक्कम जिल्हा परिषदच्या संसफड मनपा निधीमधून भरली जाते, अशा शाळांना सदर सुविधा केवळ नियमित मुदतीपयत म्हणजे दि. ०२/०२/२०२६ रोजीपयतच उपलब्ध करुन देण्यात येईल. नियमित मुदतीनंतर आवेदनपत्र भरावयाचे असल्यास संबंधित शाळेला विलंब शुल्कासह शुल्क भरण्याचा पयाय उपलब्ध करून देण्यात येईल. त्यानुसार शाळांनी स्वतः विलंबासह शुल्क भरणे आवश्यक राहील.

७.३ जि. प. सेसफंड / मनपा निधीतून शुल्क भरणाऱ्या शिक्षणाधिकारी / प्रशासन अधिकारी यांच्यासाठी सूचना :- ज्या जिल्ह्यांमध्ये सदर परीक्षेच्या शुल्काची रक्कम जिल्हा परिषदेच्या सेसफंड / मनपा निधीमधून भरली जाते, त्या जिल्ह्याच्या शिक्षणाधिकारी (प्राथमिक) / प्रशासन अधिकारी यांनी शासन निर्णय दि. ११/११/२०२१ नुसार सन २०२१ २२ च्या परीक्षेपासून शुल्क वाढ झाली असल्याची बाब जि. प. मनपाच्या संबंधित समितीच्या निदर्शनास आणावी.

आपल्या जिल्ह्यातील नियमित शुल्काच्या मुदतीत आवेदनपत्र भरलेल्या सर्व विद्याथ्यांच्या शुल्काची एकूण रक्कम तात्काळ उपलब्ध करुन घ्यावी व परिषदेच्या खात्यावर इयत्तानिहाय ऑनलाईन पेमेंटव्दारे दि. ०३ मार्च, २०२६ रोजी अखेरपर्यंत भरावी. सदर शुल्क भरण्यास कोणतीही मुदतवाढ देण्यात येणार नाही. उपरोक्तनुसार शुल्काचा भरणा विहित मुदतीत न केल्यास सदर शाळेतील विद्यार्थ्यांचे प्रवेशपत्र उपलब्ध करून दिली जाणार नाहीत. तसेच जिल्हा परिषद /मनपा शाळांना नियमित शुल्काच्या मुदतीनंतरचे (दि. ०२/०२/२०२६ नंतरचे) कोणतेही विलंब शुल्क माफ केले जाणार नाही. त्यामुळे आपल्या अधिनस्त सर्व शाळांना नियमित मुदतीत आवेदनपत्र भरण्याच्या लेखी सूचना आपल्या स्तरावरुन देण्यात याव्यात.

९) ग्रामीण, शहरी क्षेत्र निकष :-

९.१ शासन निर्णय क्र. प्राउशि/प्र.क्र.२३/२०२५ (ई-११४२१७०) / एसडी-५, १७/१०/२०२५ अन्वये प्राथमिक व उच्च प्राथमिक शिष्यवृत्ती परीक्षेसाठी राज्यातील ग्रामपंचायतीच्या नियंत्रणाखालील सर्व गावे /वस्तीमधील (लोकसंख्या विचारात न घेता) शाळांमध्ये शिकणाऱ्या विद्यार्थ्यांची गणना "ग्रामीण" भागात करण्यात यावी. तसेच नगरपंचायत, नगरपरिषद, नगरपालिका व महानगरपालिका परिक्षेत्रातील (ग्रामपंचायत क्षेत्र अस्तित्वात नसल्यास) शाळांची गणना "शहरी" भागात करण्यात यावी. शाळा ज्या क्षेत्रात आहे तेच क्षेत्र ग्राह्य धरण्यात येईल. गटशिक्षणाधिकारी / प्रशासन अधिकारी यांनी अधिनस्त शाळांच्या क्षेत्राबाबत खात्री करावी.

९.२ दि. ३०/१२/२०२५ पासून शिष्यवृत्ती परीक्षेची ऑनलाईन आवेदनपत्रे भरण्यास सुरूवात होणार असल्याने दि. २९/१२/२०२५ या दिनांकास / दिनांकापूर्वी जी स्थिती असेल ती ग्रामीण / शहरी बाबत ग्राहय धरण्यात यावी.

उदा :- एखाद्या गावातील ग्रामपंचायतीचे रुपांतर दि. २९/१२/२०२५ या तारखेनंतर नगरपंचायत /नगरपरिषद / नगरपालिका इ. मध्ये झाले असल्यास संबंधित शाळा ग्रामीण क्षेत्रातच ग्राहय धरली जावी.

१०) C.B.S.E., I.C.S.E. व इतर अभ्यासक्रमाची अंमलबजावणी करणाऱ्या शाळांबाबत :-

शासन निर्णय क्र. प्राउशि/प्र.क्र. २३/२०२५ (ई-११४२१७०)/एसडी-५, १७/१०/२०२५ नुसार C.B.SE, LCSE. व इतर अभ्यासक्रमाची अंमलबजावणी करणा-या शाळेतील विद्यार्थी परीक्षेस प्रविष्ट होऊ शकतात. सदर अभ्यासक्रमातील गुणानुक्रमे संपूर्ण राज्यातील पहिल्या १०० विद्याथ्यांची राज्यस्तरीय व प्रत्येक जिल्ह्यातील पहिल्या २५ विद्यार्थ्यांची जिल्हास्तरीय स्वतंत्र गुणवत्ता यादी तयार करण्यात येईल. गुणवत्ता यादीत स्थान मिळालेल्या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्र दिले जाते. तथापि सदर विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्तीचा लाभ देण्यात येत नाही.

११) बार्टी शिष्यवृत्ती :-

मा. महासंचालक, डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर संशोधन व प्रशिक्षण संस्था (बार्टी) पुणे या कार्यालयामार्फत 'डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर राज्य प्रज्ञाशोध शिष्यवृत्ती' अनुसूचित जातीच्या विद्यार्थ्यांना सन २०१४ पासून देण्यात येते.

त्यानुसार इ. ४ थी व इ. ७ वी शिष्यवृत्ती परीक्षेतील कट ऑफ लिस्टच्या खालील पात्र विद्याथ्यांपैकी शिष्यवृत्ती न मिळालेल्या अनुसूचित जाती या संवर्गातील विद्यार्थ्यांची यादी पुढील आवश्यक कार्यवाहीसाठी मा. महासंचालक, डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर संशोधन व प्रशिक्षण संस्था (बाटी) पुणे यांच्याकडे मागणीनुसार पाठविण्यात येते.

१२) ऑनलाईन आवेदनपत्र भरण्यासाठीच्या सर्वसाधारण सूचना :-

१. प्राथमिक शिष्यवृत्ती परीक्षा व उच्च प्राथमिक शिष्यवृत्ती परीक्षेस बसण्यास इच्छुक विद्याच्यांची आवेदनपत्र शाळेने ऑनलाईन पध्दतीनेच भरावयाची आहेत. ऑफलाईन पध्दतीने आवेदनपत्रे स्वीकारण्यात येणार नाहीत.

९. संगणकाची व इंटरनेटची पुरेशी माहिती असलेल्या कर्मचाऱ्यांची / व्यक्तींची ऑनलाईन आवेदनपत्रे भरण्यासाठी मदत घ्यावी.

१०. शाळेमध्ये इंटरनेट कनेक्शन नसल्यास अन्य ठिकाणाहून (इंटरनेट कनेक्शन उपलब्ध असलेल्या शाळा, नेट कॅफे इ.) आवेदनपत्रे भरावीत.

११. नेट कॅफेमधून ऑनलाईन आवेदनपत्र भरल्यास मुख्याध्यापकाने शाळेच्या लॉगीनमधून भरलेली सर्व माहिती अचूक असल्याची खात्री करुनच सवमोट करावे. तसेच सर्व विद्याध्याचे शुल्क भरले गेल्याची खात्री (स्वतः मुख्याध्यापकांनी करावी. यासंबंधी भविष्यात काही प्रश्न उ‌द्भवल्यास त्याची सर्वस्वी जबाबदारी संबंधित मुख्याध्यापकांची राहोल

१२. परीक्षा परिषदेने आवेदनपत्रे भरण्यासाठी कोणत्याही केंद्रास परवानगी दिलेलो नाही अथया प्राधिकृताही केलेले नाही. शाळेने आपल्या सोयीनुसार इंटरनेट कलेक्शन उपलब्ध असलेल्या विकाणी ऑनलाईन आवेदनपत्र भरावीत

१३ ऑनलाइन आवेदनपत्रे महाराष्ट्र राज्य परीक्षा परिषदेच्या www.mscepune.in व https://poppssmscein या अधिकृत संकेतस्थळावरच भरावीत.

१४. ऑनलाइन आवेदनपत्र भरण्यापूर्वी आवेदनपत्र भरण्यास इच्छुक असलेल्या विद्याथ्यांच्या पालकांना आवेदनपत्रातील सर्व मुदयांबाबत सविस्तर माहिती देऊल अवगत करावे.

१५ आवेदनपत्र भरण्यासाठी वेगवान इंटरनेट Broadband कनेक्शनचा उपयोग करावा.

१६. आवेदनपत्र भरण्यासाठी शक्यतो गुगल क्रोम, मोझिला फायरफॉक्स ७५ व त्यावरील व्हर्जनच्या इंटरनेट ब्राऊजरचाच वापर करावा. जेणेकरून आवेदनपत्र भरताना कोणतीही तांत्रिक अडचण उद्भवणार नाही.

१७. आवेदनपत्रे भरण्यासाठी शाळांना अकरा अंकी युडायस कोड असणे अनिवार्य आहे.

१८. आवेदनपत्रातील सर्व मुहयांची माहिती शाळेच्या रेकॉर्डप्रमाणे अचूक असणे आवश्यक आहे. ऑनलाईन आवेदनपत्रात अचूक माहिती भरणे ही जबाबदारी संबंधित मुख्याध्यापकांची आहे.

१९. आवेदनपत्रातील सर्व अनिवार्य मुद्दयांची (Mandatory Field) माहिती भरल्याशिवाय ऑनलाईन आवेदनपत्र SAVE होणार नाही.

२०. Login ld व Password जतन करून ठेवावेत. ते त्रयस्थ व्यक्तीला देऊ नयेत.

२१. विद्यार्थ्यांचे आवेदनपत्र भरण्यासाठी आधार कार्ड क्रमांक किंवा आधार एनरॉलमेंट क्रमांक अनिवार्य आहे.